Siunertaq
Kisitsisini paasissutissani matumani siunertaavoq ilinniarnertuutut naammassisimasut qanoq amerlatigisut ukiut 1-10 ingerlanerini ingerlariaqqiffiusumik ilinniakkanut ingerlaqqittarnerisa naammassinnittarnerisalu kisinneqarnissaat.
Nalunaarsuutit
tunngaviusut
Piffissami 2003-miit ullumikkumut ilinniakkanik aallartitsisunut, ilinniakkanik ingerlatsisunut ilinniakkanillu naammassinnissimasunut nalunaarsuisarfiit tunngavigalugit kisitsisitigut paasissutissat suliarineqarput.
Siornatigut ilinniarnertuunngorniarneq ukiumik ataatsimik sivisussuseqartoq inersimasunut ilinnialernissamut pikkorissarnertut ingerlanneqartartoq nalunaarsuutini tunngaviusuni ilanngunneqanngilaq.
Periaaseq
Ilinniarnertuunngorniarnermik naammassinnissimasut ukioq naammassiffigisimasaannit ukiut 1-10 qaangiunnerini ilinniakkamik aallartitsisimasut, naammassinnissimasut sulilu ingerlatsisut nalunaarsuisarfiini ataatsimut ingerlanneqarput.
Ilinniakkani
ingerlaqqiffiusuni inuussutissarsiornermi ilinniakkatut assigisaannilluunniit
qaffasissusillit kisimik naatsorsorneqarput. Taamaattumillu
ilinniarnertuunngoreernermi inuussutissarsiornermi ilinniakkamik
aallartitsinissamut tunngaviusumik ingerlatat piareersarlunilu pikkorissarnerit
ilinniakkamik aallartitsinertut naatsorsuutini ilanngunneqanngillat.
Ukiut
tamaasa ukiumi pineqartumi ilinniartut suli ilinniakkamik ingerlatsisutut
imaluunniit ukiut kingulliit ilaanni ilinniakkamik naammassinnissimasutut
killiffilerneqartarput. Ilinniartut suli ilinniakkamik ingerlatsisutut
imaluunniit naammassinnissimasutut nalunaarsorneqarsimanngitsut
”unitsitsisimasutut” killiffilerneqarput. Ilinniarnertuunngoreernerup kingorna
ilinniakkamik aallartitsisimanngitsut ”aallartitsisimanngitsutut”
killiffilerneqarput.
Killiffiliinermut
piffissaq
Ilinniarnertuunngorniarnermik
naammassinnereernermi ukiut qaangiuttut amerlassusaannut atorneqarpoq,
ilinniakkap killiffia 31. decembarimi naatsorsorlugu.
Ilinniakkap
qaffasissusaa
Ilinniakkat
qaffasissusaat International Standard Classification of Education 2011-meersoq
malillugu immikkoortiterneqarput. Naatsorsueqqissaartarfiup ilinniartitaanerup
iluani taaguutit pillugit saqqummersinnikuusaani ilinniakkami pineqartumi
imaluunniit ISCED-i malillugu immikkoortiterinermi ilinniakkat suut pineqarnersut
takuneqarsinnaapput. Taassuma saniatigut Naatsorsueqqissaartarfik Kalaallit
Nunaanni ilinniakkat, ilinniakkap qaffasissusaa malillugu, immikkoortiternerat
takussutissiaraa. Taaguutit takussutissiarlu www.stat.gl –imi Ilinniartitaanermut
tunngasut ataanni nassaarineqarsinnaavoq. Saqqummersitami kingullerpaami
Periaatsimut immikkoortoq takuuk.
Ilinniakkap
killiffia
Ukiup
kisitsiviusup naanerani ilinniartup ilinniarnermi killiffianut atorneqarpoq.
Ilinniakkap killiffiani naatsorsuutit atorneqartut tassaapput:
1. suli
ingerlatsineq
2. naammassinnissimaneq
3. unitsitsisimaneq
4. aallartitsisimannginneq
Naatsorsuineq
Ilinniarnertuunngorniarnermiit
ingerlariaqqiffiusumik ilinniakkanut ingerlaqqittut kisitsisitigut
paasissutissaat ilinniarnertuunngoreernerup kingorna ukiut 1-10 qaangiunnerini
suli ingerlatsisut, naammassinnissimasut, unitsitsisimasut imaluunniit
aallartitsisimanngitsut amerlassusaattut naatsorsorneqarput.
Tabelit
ilinniakkap aallartissimasap qaffasissusaannut, ilinniarnertuutut
naammassiffinnut suiaassutsinullu naatsorsorneqarput.
Killiliinerit
erseqqissagassallu
”Unitsitsinermut”
killiffimmi ilinniakkamik unitsitsigallartut ilaapput.
Kisitsisitigut
paasissutissani ilinniarnertuunngorniarnermik naammassinnissimasut
tunngavigineqarput. Kalaallit Nunaannit nuussimasut Kalaallit Nunaannilu
ilinniagaqarnersiuteqartitsivik avaqqullugu ilinniagaqarsimasut
“aallartitsisimanngitsunut” killiffimmi ilaapput.
Kisitsisaataasivimmi
tabelini inuk ataaseq ataasiaannarluni naatsorsorneqarpoq. Tamanna ilinniakkap
qaffasissusaani pineqartumi inuit tamakkerlutik ilaatinneqannginnerannik
isumaqarpoq. Assersuutigalugu siornatigut inuussutissarsiornermik ilinniakkamik
naammassinnissimasut ingerlariaqqiffiusumillu ilinniakkamik aallartitsisut,
ingerlariaqqiffiusumik ilinniakkani “suli ingerlatsisutut” killiffilerneqarput.
Taamatuttaaq siornatigut inuussutissarsiornermik ilinniakkamik
naammassinnissimasut ingerlariaqqiffiusumillu ilinniakkamik unitsitsisut,
inuussutissarsiornermik ilinniakkat ataanni “naammassinnissimasutut”
killiffilerneqarput.