2018-imi
inuusuttunut ilinniarfinni naammassinnittarnerit
2018-imi
aallartittumik Naatsorsueqqissaartarfiup ilinniarnermik unitsitsiinnartartut
ukiumoortumik saqqummersissaarpai.
Eqqarsaatigilluarneqareerluni taamaaliortoqarpoq, annermik isiginiarneqarpoq
ilinniarnermi unitsitsiinnarneq unitsitsivinnertut isigineqarsinnaannginnera
tassami ilinniarneq unitsissimasaq aallarteqqinneqarsinnaammat. Maanna
taakkununnga paarlaallugu, ilinniartut ilinniakkamik aallartitsinermiit ukiut
1-10 qaangiunnerini ilinniarnermi killiffii saqqummersinneqarput. Ilinniartut
ilinniakkaminnik naammassinnissimasut ilinniakkap aallartinneraniit ukiut
quliut tungaannut qaangiunnerini agguaqatigiissillugu naammassisarnermut
procentiat tabelinit naatsorsorneqarsinnaavoq.
Tabelini
ilinniarnermi killiffiit naatsorsukkat tassaapput:
· Ilinniakkami pineqartumi
aallartinneqarsimasumi killiffik
· Ilinniakkap qaffasissusaani
aallartinneqarsimasumi killiffik
Tabelimi
kingullermi ilinniartut ilinniakkap qaffasissusaani
ataatsimi ilinniakkap sammivianik allanngortitsisut sillimaffigineqarput.
Saqqummersitami
inuusuttunut ilinniarfinni ilinniakkat kisimik pineqarput.
Ingerlariaqqiffiusumik ilinniarfinni naammassinnittarnerit pillugit
saqqummersitaq www.stat.gl –imi takuneqarsinnaavoq.
Ilinniakkamik
aallartissimasamik naammassinnittarneq
Ilinniarnertuunngorniarfik
ukiunik pingasunik sivisussusilerneqarsimasumik ilinniarnertuunngorniarnermik
(GUX) aammalu inersimasunut ilinnialernissamut piareersarluni
pikkorissarnermik, 2016 sioqqullugu ukiumik ataatsimik
sivisussusilerneqarsimasumik, imaqarpoq.[1] Sanilliussisinnaanissaq peqqutigalugu ilinniarnertuunngorniarnerit
ukiunik pingasunik sivisussusillit kisitsisini paasissutissani kisimik
ilanngunneqarput.
2013-imi
ilinniarnertuunngorniarlutik aallartissimasut 48
procentii ukiut pingasut qaangiunnerini ilinniakkamik naammassinnissimapput.
Ukiut tallimat qaangiunnerini naammassinnissimasut 61 procentimut
qaffassimapput.
Inuussutissarsiornermik
ilinniarfinni ilinniakkat sivisussusaat siammasipput,
taamaattumik kisitsisini paasissutissani inuussutissarsiornermik ilinniakkanut
naatsunut ukiup affaaniit ukiunik marlunnik sivisussuseqartunut aammalu inussutissarsiornermik
ilinniakkanut nalinginnaasunut minnerpaamik ukiunik marlunnik
sivisussuseqartunut immikkoortiterneqarput. [2] 2014-imi inuussutissarsiornermik ilinniarfinni naatsuni aallartissimasut 62 procentii ukiut marluk ingerlanerini
ilinniakkatik naammassisimavaat. Ukiullu marluk qaangiunnerini 64 procentiisa
ilinniakkatik naammassisimallugit.
Inuussutissarsiornermik
ilinniakkani nalinginnaasuni naammassinnittarnermut procenti appasinneruvoq.
Ukiut sisamat ingerlanerini 36 procentii ilinniakkaminnik 2012-imi
aallartissimasaminnik naammassinnissimapput. Ukiut arfinillit qaangiunnerini 42
procentii ilinniakkaminnik naammassinnissimapput.
Titartagaq
1. Inuusuttunut ilinniarfinni ukiunik marlunnik sivisunerusumillu
sivisussuseqartuni naammassinnittarnermut procenti, 2012-imi, 2013-imi
2014-imilu aallartittut malillugit
Nalunaarut:
Ilinniarnertuunngorniarfinni ilinniagaq ukiunik pingasunik sivisussusilik
kisimi pineqarpoq. Naammassinnittarnermut procenti ukiup pineqartup naanerani
naatsorsorneqarpoq, ukiorlu siullermeerluni ilinniakkamik aallartitsivik
ungaluuserlugu ilanngunneqarpoq: Ilinniarnertuunngorniarneq (2013),
inuussutissarsiornermik ilinniakkat naatsut (2013), inuussutissarsiornermik
ilinniakkat nalinginnaasut (2012).
Ilinniakkat
sivisussusaat ukioq kaajallallugu naatsorsorneqarput
ilinniarnertuunngorniarnermullu ukiut pingasuullutik, inuussutissarsiornermik
ilinniakkanut naatsunut ukiut marluk aammalu inuussutissarsiornermik
ilinniakkanut nalinginnaasunut ukiut sisamat.
Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik –
kisitsisaataasivimmi kisitsisit takukkit (http://bank.stat.gl/UDNISC11L).
Arnat
angutillu akornanni naammassinnittartut
Ilinniarnertuunngorniarfinni
aamma inuussutissarsiornermik naatsumik ilinniarfinni aallartittartut arnat
amerlanerusarput, angutit sivisuumik inuussutissarsiornermik ilinniarfinni
aallartittartut amerlanerusartut. Angutit arnallu aallartinneranniit ukiut
marluk sinnerlugilluunniit qaangiunneranni , ilinniarnissamut piffissarititaasoq
malillugu, naammassisimasut nikingasorujussuupput.
Arnat
2013-imi ilinniarlutik aallartissimasut 60 procentii
ilinniarnertuunngorsimapput angutit 62 procentii ilinniarnertuunngorsimasut.
Inuussutissarsiornermik naatsumik ilinniarfinni arnat 2014-imi aallartissimasut 65 procentii angutillu 63 procentii
naammassinnissimapput. 2012-imi nalinginnaasumik inuussutissarsiummik
ilinniarlutik aallartissimasut arnat 42 procentii
aamma angutit 42 procentii naammassinnissimapput.
Titartagaq 2. Inuusuttunut ilinniarfinni
ukiunik marlunnik sivisunerusumillu sivisussuseqartuni naammassinnittarnermut
procenti, 2012-imi, 2013-imi 2014-imilu aallartittut suiaassusaat malillugu
Nalunaarut:
Ilinniarnertuunngorniarfinni ilinniagaq ukiunik pingasunik sivisussusilik
kisimi pineqarpoq. Naammassinnittarnermut procenti ukiup pineqartup naanerani
naatsorsorneqarpoq, ukiorlu siullermeerluni ilinniakkamik aallartitsivik
ungaluuserlugu ilanngunneqarpoq: Ilinniarnertuunngorniarneq (2013),
inuussutissarsiornermik ilinniakkat naatsut (2014), inuussutissarsiornermik
ilinniakkat nalinginnaasut (2012).
Ilinniakkat
sivisussusaat ukioq kaajallallugu naatsorsorneqarput
ilinniarnertuunngorniarnermullu ukiut pingasuullutik, inuussutissarsiornermik
ilinniakkanut naatsunut ukiut marluk aammalu inuussutissarsiornermik
ilinniakkanut nalinginnaasunut ukiut sisamat.
Najoqqutaq:
Naatsorsueqqissaartarfik – kisitsisaataasivimmi kisitsisit takukkit (http://bank.stat.gl/UDNISC11M).
Nuna
ilinniarfik malillugu naammassinnittarneq
2013-imi
ilinniarnertuunngorniarlutik aallartissimasuni
Kalaallit Nunaata avataani ilinniarnertuunngorniarsimasut
naammassinnittarnermut procentiat assigiiginnarput. Nunani allani ilinniartut
61 procentii aamma Kalaallit Nunaanni ilinniartut 61 procentii ukiut tallimat
iluanni ilinniakkaminnik naammassinnissimapput. Ukiuni siuliini Kalaallit
Nunaanni ilinniartut naammassinnittarnermut procentiat qaffasinnerpaasimavoq.
Ukiunili kingullerni nunani allani ilinniartut naammassinnittarnermut
procentiat qaffariarsimasoq Kalaallit Nunaanni ilinniartunut
appariartuaarsimavoq.
Inuussutissarsiornermik
ilinniarfinni naatsuni nalinginnaasunilu Kalaallit Nunaanni ilinniartut
Kalaallit Nunaata avataani ilinniartuniit amerlanerusut ilinniakkaminnik
naammassinnissimapput. 2014/2012-imi Kalaallit Nunaanni ilinniartut 65
procentii aammalu 44 procentii inuussutissarsiornermik ilinniakkamik ukiunik
marlunnik sivisunerusumillu sivisussuseqartumik naammassinnissimapput.
Kalaallit Nunaata avataani ilinniartut 56 procentii aammalu 26 procentii
naammassinnissimapput.
Titartagaq
3. Inuusuttunut ilinniarfinni ukiunik marlunnik sivisunerusumillu
sivisussuseqartuni naammassinnittarnermut procenti, 2012-imi, 2013-imi
2014-imilu aallartittut nuna ilinniarfiat malillugu
Nalunaarut:
Ilinniarnertuunngorniarfinni ilinniagaq ukiunik pingasunik sivisussusilik
kisimi pineqarpoq. Naammassinnittarnermut procenti ukiup pineqartup naanerani
naatsorsorneqarpoq, ukiorlu siullermeerluni ilinniakkamik aallartitsivik
ungaluuserlugu ilanngunneqarpoq: Ilinniarnertuunngorniarneq (2013),
inuussutissarsiornermik ilinniakkat naatsut (2014), inuussutissarsiornermik
ilinniakkat nalinginnaasut (2012).
Ilinniakkat
sivisussusaat ukioq kaajallallugu naatsorsorneqarput
ilinniarnertuunngorniarnermullu ukiut pingasuullutik, inuussutissarsiornermik
ilinniakkanut naatsunut ukiut marluk aammalu inuussutissarsiornermik
ilinniakkanut nalinginnaasunut ukiut sisamat.
Najoqqutaq:
Naatsorsueqqissaartarfik – kisitsisaataasivimmi kisitsisit takukkit (http://bank.stat.gl/UDNISC11L).
Ilinniakkap
qaffasissusaanik aallartissimasamik naammassinnittarneq
Ilinniartut
ilaat ilinniagaq aallartitartik unitsittarpaat inuusuttunullu ilinniarfimmut
allamut ingerlaqqiinnartarlutik. 2011-mi siullermeerlutik inuusuttunut
ilinniarfimmik aallartitsisimasut 66 procentii ukiut arfineq-marluk iluanni
inuusuttunut ilinniarfimmik naammassinnissimapput. Taakkunannga
ilinniarnertuunngorniarlutik aallartissimasut 69
procentii ilinniarnertuunngorsimapput 5 procentilli inuussutissarsiornermik
ilinniarfimmik naammassiinnarsimallutik. Inuussutissarsiornermik ilinniarfinni aallartissimasortaasa 57 procentii inuussutissarsiornermik
ilinniakkamik naammassinnissimapput, 2 procentillu
ilinniarnertuunnguinnarsimallutik.
Titartagaq
4. Inuusuttunut ilinniarfimmi aallartinnermiit ukiut arfineq-marluk
qaangiunnerini ilinniakkap killiffia, 2011-mi aallartittut malillugit
*Inuusuttunut ilinniarfinni ilinniakkap qaffasissusaanik allamik naammassinnissimasut.
Nalunaarut: Ilinniakkap killiffia ukiup naanerani ilinniartunut 2011-mi inuusuttunut ilinniarfimmik siullermeerlutik aallartitsisimasunut naatsorsorneqarpoq.
Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik – kisitsisaataasivimmi kisitsisit takukkit (http://bank.stat.gl/UDNISC11).
[1]Ullumikkut
inersimasunut ilinnialernissamut piareersarluni pikkorissarneq ukiunik
marlunnik sivisussuseqartussatut aalajangersagaavoq.
[2]Inuussutissarsiornermik
ilinniarnerit amerlanerpaat ukiunik sisamanik sivisussuseqarput. Danmarkimi
inuussutissarsiornermik ilinniarnerit sivisunerusinnaapput, inuusuttunut
meeqqat atuarfianniit toqqaannaq ingerlaqqittunut tunngaviusumik ilinniarnermi
ilinniarfimmiinneq ilaatigut sivisunerusarmat.