Kommunit nalunaarsuiffiannit tingusat
Utaqqiisaagallartumik isertitanut taarsiissutaasumik ikiorsiissutinut tunngasut paasissutissat kommunit nalunaarsuiffiannit Winformatik-imik taaneqartumit tigusaapput. Nalunaarsuutit Kommunit akuerisaannik KIMIK IT A/S-imit tiguneqarput. Isumaginninnermut naatsorsuutit allattorsimaffiat aammalu quleqequttani nassuiarneqartuni nalunaarsuutit tunngaviusut Datatilsynet-mit akuerisaapput.
Inuit amerlassusaannik killiliineq
Kisitsisini paasissutissani matumani pineqartut tassaapput Naatsorsueqqissaartarfiup inunnik nalunaarsuiffiani inuit ukiup naanerani Kalaallit Nunaanni kommunini najugaqartutut allattorsimasut. Inuit nalunaarsuiffianni sumiiffimmi najugaqartutut allaqqasoq tassani najugaqartutut naatsorsuussaavoq, inuillu allattorsimaffianni sumiiffimmi najugaqartutut naatsorsorneqarsimaneq kommunit naatsorsuuserisarfianni allami najugaqartutut allaqqasinnaalluni.
Utaqqiisaagallartumik isertitanut taarsiissutaasunik ikiorsiissutinik pisartut ikiorsiissutaasartut annertussusaat ikiorsiissutillu tunniunneqartut amerlassusaat malillugit killilerneqarput. Ikiorserneqartoq ukiup ingelanerani 500 kr.-t ataallugit pisortanit ikiorsiissutinik pisartagalik naatsorsuutini ilaanngilaq. Suliffeqanngikkallarnermi aammalu ernereernermi il.il. ullormusialinnut 1.000 kr. killigitinneqarpoq. Taamatut killiliinermi malittarisassanut allannguinerup kinguneri naatsorsuutinut ilaannginnissaat isumannaarniarneqarpoq.
Kisitat inerneri aammalu kisitat ataatsimut inerneri
Tabelit ilaanni ikiorsiissutinut pisartut amerlassusaannut kisitsisit inerneri nuna tamakkerlugu ikiorserneqartartut amerlassusiattut inerneqanngillat, tamannalu ikiorsiissutinik akileraarutaasussanik pisartut saniatigut aamma akileraarutaasussaanngitsunik pisortanit ikiorserneqartarnerannik pissuteqarsinnaavoq. Naatsorsuutinili ikiorserneqartartut amerlassusaat ikiorsiissutit suunerini pineqartuni assigiinngitsuni tamarmik naatsorsuutini ilaapput, nunali tamakkerlugu naatsorsuutini inummik ataatsimik naleqarlutik ikiorsiissutinik pisartutut naatsorsorneqarput.
Pisortanit ikiorsiissutit, akileraarusigassaanngitsut: Utertitsinissamut pisussaatitaaneq
Ikiorserneqartartunut naatsorsuutit aammalu pisortat ikiorsiissutaasa akileraarutaasussaanngitsut amerlassusaannik taasatut naatsorsuutit, pisortat ikiorsiissutaanik taarserneqartussanik ilaqanngillat; pineqartut pillugit kommunit assigiinngitsunik nalunaarsueriaaseqartarnerat pissutigalugu.
Ukiut
Ukiumi pineqartumi decembarip naanerani ukiorisat malillugit naatsorsorneqarput.
Naatsorsuutinit allanit allaanerit
Naatsorsueqqissaartarfik ukiuni arlalinni ’’Isumaginninnermut ikiorsiissutinik pisartut 20xx”-imik taallugu saqqummersitsisarpoq. Naatsorsuutinilu ikiorsiissutinik pisartut ikiorsiissutit amerlassusaat ukiullu naanerani najugarisaq apeqqutaatinnagit ilaatinneqartarput.
Saqqummersitami “2015-imi isumaginninnikkut pisartagallit” kingullermeerluni periusitoqaq atorneqarpoq. Tabel 1-imi takutinneqarput utaqqiisaagallartumik isertitanut taarsiissutaasunik ikiorsiissutinik pisartut amerlassusaannut piffissami 2009-mit 2015-imut naatsorsueriaatsit qanganitsat nutaallu assigiinngissutaat. Piffissami pineqartumi pisortanit ikiorserneqartartut amerlassusaanni nikingassut 7,8 aammalu 9,8 procentit akornanniippoq. Piffissamilu ikiorsiissutaasartut amerlassusiisa agguaqatigiissinnerat tabel 2 malillugu 2,4 aammalu 3,8 procentit akornanniilluni.
Suliffeqanngikkallarnermi ikiorsiissutinik ikiorserneqartartut amerlassusaanni allannguutit piffissami 2009-mit 2015-imut 5,6 aammalu 8,3 procentit akornanniipput, ikiorsiissutillu amerlassusaannut 1,5 aammalu 2,9 procentit akornanniilluni.
2013 missaanit ernereernermi il.il. ullormusiallit nikingassutaat 1,8 aamma 3,8 procentit akornanniippoq. 2013-imilu ernereernermi ullormusiallit amerlassusaanni nikingassut 21,1 procentimiilluni. Ullormusiallit amerlassusaat ukiumi pineqartumi nikingassutaat 2,1 procentiinnarmiippoq ukiunilu 2012-imi 2014-imilu nikingassutsip qaffasissusaannut naleqqiunneqarsinnaalluni. Tamatuma paasinarsisippaa pisartagaqartut aaqqissuutisisinneqarsimanerat, aningaasat amerlassusaat 1.000 kr.-inik minnerusimammata.
Tabel 1. Naatsorsuutit qanganitsat nutaallu sanilliunnerat, pisartagallit amerlassusaat
|
2009 |
2010 |
2011 |
2012 |
2013 |
2014 |
2015 |
|
Periaaseq qanganisaq |
||||||
Pisortanit ikiorsiissutit, katillugit |
7.748 |
8.302 |
8.596 |
8.653 |
8.686 |
8.606 |
7.796 |
Suliffeqanngikkallarnermi ikiorsiissutit, katillugit |
3.777 |
3.521 |
3.632 |
3.374 |
3.317 |
3.254 |
3.350 |
Enereernermi ullormusiat il.il. |
1.126 |
1.155 |
1.079 |
1.023 |
1.308 |
1.030 |
1.062 |
|
Periaaseq nutaaq |
||||||
Pisortanit ikiorsiissutit, katillugit |
7.052 |
7.491 |
7.838 |
7.980 |
8.008 |
7.889 |
7.111 |
Suliffeqanngikkallarnermi ikiorsiissutit, katillugit...... |
3.465 |
3.234 |
3.406 |
3.163 |
3.094 |
3.073 |
3.099 |
Enereernermi ullormusiat il.il. |
1.106 |
1.127 |
1.048 |
992 |
1.032 |
991 |
1.025 |
|
Allannguut pct.-inngorlugu |
||||||
Pisortanit ikiorsiissutit, katillugit |
-9 |
-9,8 |
-8,8 |
-7,8 |
-7,8 |
-8,3 |
-8,8 |
Suliffeqanngikkallarnermi ikiorsiissutit, katillugit...... |
-8,3 |
-8,2 |
-6,2 |
-6,3 |
-6,7 |
-5,6 |
-7,5 |
Enereernermi ullormusiat il.il. |
-1,8 |
-2,4 |
-2,9 |
-3 |
-21,1 |
-3,8 |
-3,5 |
Tabel 2. Naatsorsuutit qanganitsat nutaallu sanilliunnerat, aningaasat tunniunneqartut amerlassusaat (1.000 kr.)
Kommunit najugaqarfiillu
1. januaari 2009 aallarnerfigalugu kommunit 18-t kommunerujussuarnut sisamanngortinneqarput. Uani saqqummersitami kommunit immikkoorneri siulliit atorneqarput najugaqarfinnik taaneqarlutik. Najugaqarfinnik taasani illoqarfik pingaarneq nunaqarfiilu ilanngullugit, aammalu savaateqarfiit naatsorsuussaapput. Ataani takuneqarsinnaapput kommunit najugaqarfiillu pineqartut immikkoortiterneri.
Takussutissaq 8.Kommunit najugaqarfiillu
Kommuni |
Kommune |
Kommuneqarfik |
Qeqqata |
Qaasuitsup Kommunia |
Najugaqarfik |
Nanortalik Qaqortoq Narsaq |
Ivittuut Paamiut Nuuk Tasiilaq Ittoqqortoormiit |
Maniitsoq Sisimiut |
Kangaatsiaq Aasiaat Qasigiannguit Ilulissat Qeqertarsuaq Uummannaq Upernavik Qaanaaq |