Nukissiorfiit
Nukissiorfiit Namminersorlutik Oqartussat ataanni suliffeqarfiuvoq. Nukissiorfiit nunaqarfinni illoqarfinnilu innaallagissamik, imermik kissamillu tunisassiorlutillu pisortatigoortumik pilersuisuupput.
Illoqarfinni innaallagissamik imermillu pilersuineq
Pisortat innaallagissiorfiutaat siulleq 26. oktober 1949 Nuummi atuutileqqaarpoq. Illoqarfinni allani tulleriiaarineq malillugu innaallagissiorfinnik pilersitsiortortoqarpoq. 1975-mi Kangaatsiaq kingulliulluni pisortat innaallagissiiuutaannik peqalerpoq. Aningaasat atortorissaarutillu aporfiupput illoqarfiit akornanni pilersuisoqarsinnaanneranut nunap isorartunerujussua pissutaalluni.
Erngup nukinga atorlugu nukissiuuteqalernerata tungaanut nukissiorfiit dieselitortut atorlugit innaallagiamik illoqarfinni pilersuisoqarpoq. Nukissiorfippassuit mikisuaraannerat nukissiorfiillu pissamaataat pissutaallutik innaallagissiorneq akisuvoq. Atuisut silap pissusaa pissutaalluni sivisuummik innaallagiaq pinngitsoorsinnaanngilaat.
1960-mi pisortatigoortumik kiassarnermik pilersuisoqalerpoq, taamani atuarfimmik sanasoqarnera pissutaalluni Maniitsoq illoqarfinni siullersaalluni kiassarnermik pilersuisoqalermat. Ullutsinni Nukissiorfiit illoqarfinni 12-ni kiassarnermik pilersuipput.
1993-mi Nuup kujataani Utoqqarmiut kangerluarsunnguanni erngup nukinganik pilersuisoqalerpoq. Ullumi ukiut 20-it qaangiussimalernerini Kalaallit Nunaanni tallimanik erngup nukinga atorlugu nukissiuuteqarpoq. Illoqarfiit erngup nukinga atorlugu pilersorneqartut tassaapput: Nuuk, Sisimiut, Ilulissat, Qaqortoq, Narsaq aamma Tasiilaq. Erngup nukingata atulerneraniit innaallagiaq atorlugu kiassarneq illoqarfinni ukunani: Nuummi, Sisimiuni, Qaqortumi aamma Narsami atorneqalerpoq.
Kalaallit Nunaanni brintiliorfik siulleq
Kalaallit Nunaanni brintiliorfik siulleq Nukissiorfinnit pilersinneqarpoq 2010-mi. Brintiliornermik, brintimik assartuinermik brintimillu atuinissamik misilittagaqalernissaq anguniarlugu brintiliorfik pilersinneqarpoq. Anguniarneqartut ilagaat brintip innuttaasunit ilisimaneqarnerulernissaa.
Nunaqarfinni pilersuineq
Nalinginnaasumik nunaqarfinni innaallagissamik pilersuineq illoqarfinnut sanillullugu isumannarneruvoq, nunaqarfinni pissamaatinik innaallagissiorfeqannginnera pissutaalluni. Isumannaallisaanissaq eqqarsaatigalugu nunaqarfinni nukissiorfiit sapinngisaq tamaat pingasunik generatoreqartinneqarput. Generatori ataaseq atorsinnaanngikkaangat generatorit marluk atorlugit innaallagissiortoqarsinnaasarpoq.
Nukissiorfiit akisussaaffiisa avataani nunaqarfiit savaateqarfiillu avinngarusimasut namminneq pigisaminnik angallanneqarsinnaasunik generatoreqartitserput.
Nunaqarfinni pisortat kiassaasuunngillat. Nunaqarfiit ilamerngini pisortat illuutaat kiassarneqarput, nalinginnaasuunnerulluni illuni sullivinni generatorit kissamik aniatitaannik kissamik pilersuinerit. Nunaqarfinni illut amerlanerpaat uulia atorlugu kissarsuutit atorneqartarput.
Imermik pilersuineq
1950-mi pisortat imermik pilersuisalersimapput, taamani Narsami erngup nukinganik pilersuinissaq eqqarsaatigalugu misissuisoqalermat.
Maanna illoqarfiit tamarmik nunaqarfiillu 51-it Nukissiorfinnit ukioq kaajallallugu imermik pilersorneqarput. Illoqarfinni imermik tatsineersunit kuunneersunillu pilersuisoqarpoq. Imeq ruujorersuit atorlugit imeqarfimmukaanneqartarpoq tassanilu salinneqareeraangami innuttaasunut ingerlateqqinneqartarluni.
Qaanaami ukiuunerani imeq toqqaannartumik atorneqarsinnaajunnaaraangat nilammik aassikkamik pilersuisoqartarpoq.
Imeq ruujorersuit atorlugit imaluunniit illut tankersuaqarsimagaangata biilit tankillit atorlugit assartorneqartarpoq. Nunaqarfinni qaqutigoorpoq erngup toqqaannartumik illunut assartorneqartarnera, nalinginnaasumik imertartarfinnut ingerlatinneqartarami. Nunaqarfiit qulingiluat imeqarfinnit imermik tarajuiaannikkut pilersorneqarput.
Nunaqarfinni imeqarfeqanngitsuni aasakkut ruujorit atorlugit illut puilasunit, kuunnit, tatsinit sermimiillu, ukiumilu apummit imermik pilersorneqartarput.