Periaaseq
Naatsorsueqqissaartarfik
januaarip qeqqani Politiinit nalunaarsuutinik tigusaqarput. Nalunaarsuutit
1006-imiit 2023-mut paasissutissanik imaqarput. Taakkulu suliarineqaratik
inissinneqarput toqqorneqarlutillu.
Kingorna nalunaarsuutit
aaqqissuunneqarput pinerluttuliorsimanernullu nalunaarsuiffik pilersinneqarpoq
kisitsisitigut paasissutissiornermi ilisimatusarnermilu atorsinnaasunngorlugu.
Nalunaarsuiffimmi nalunaarsuutinut immikkoortiterinerit assigiinngitsut
misissoqqissaarneqarput kisitsisaataasivimmilu tabelinut pingasunut
atorneqarlutik, saqqummersitamilu matumani takussutissianut taakku
tunngavigineqarput.
Pisumiit
aalajangiinermut
Suliaq
”pisoqarsimanerani” aallartittarpoq. ”Pisoq” taanna imaluunniit pisut
assigiinngitsut ”Unnerluussinermik” malitseqarsinnaapput ”Suliamik”
aallartitsisumik, taamatullu pasineqarnermik kiisalu kingorna
”Aalajangiinermik” kinguneq kinguneqarsinnaallutik. Suliat ataasiakkaat ukiut
arlallit ingerlanneqarsinnaapput. Matumani saqqummersitaq unnerluussinernik
taamaallaat imaqarpoq.
Unnerluussineq
Politiinit suliamut normulerneqartillugu suliaq aallartittarpoq. Suliaq normua
Politeeqarfiup ilisarnaataanik, pinerluutigineqarsimasup ilisarnaataanik, ukioq
unnerluussiffimmik kiisalu ukiup pineqartup nalunaarsuutaanik imaqartarpoq.
Suliaq pinerluutinik assigiinngitsunik ilisarnaatilik (assersuutigalugu
aserorterinermut aamma tillinniarnermut ilisarnaatinik marlunnik
assigiinngitsunik) taakku ataatsimut unnerluussinertut nalunaarsorneqarput.
Pisut ilaat
sulianut normoqanngillat, Politiinilli ”Suliatut” suli ingerlanneqartarlutik.
Suliat
assigiinngitsut immikkut ittutut nalilerneqarput unnerluussinerillu
amerlassusaannut ilanngunneqarlutik. Naatsorsueqqissaartarfimmit suliat
immikkut ittut Politeeqarfinnut, pinerluutigineqarsimasut ilisarnaataannut
kiisalu unnerluussinerup ulluinut unnerluussinertut kisinneqarput. Tamannalu
unnerluussinerit amerlassusiisa eqqorluartuunerannik qulartitsisinnaapput.
Pinerlunnermi
ulloq, unnerluussinermi ulloq kiisalu aalajangiinermi ulloq
Naatsorsueqqissaartarfimmit
misissueqqissaarnermi ullulersuinerit pingasut atorneqarnissaat
aalajangiunneqarpoq: Ukiuni tamani pinerlunnermi ulloq, unnerluussinermi ulloq
kiisalu aalajangiinermi ulloq. Suliat ingerlanerini nalunaarsuutini piffissap
ingerlanerani kukkunillit aaqqissuunneqarput, pinerlunnermi ukioq
siullinngorlugu unnerluussinermilu ukioq tulliullugu kiisalu
aalajangiiffigineqarsimanermi ukioq aalajangiiffigineqartoq kingulliullugu.
Kisitsisaataasivimmi
tabelit
Pinerluttulerinerinermi
nalunaarsuiffimmit nalunaarsuutit kisitsisaataasivimmi tabelinut pingasunut
avinneqarput; Pinerluttulerinermi inatsimmi unnerluussinernut, Immikkut
inatsisini unnerluussinernut kiisalu Angallannermi sulianut. Tabelit
nalunaarsuutinullu immikkoortiterinerit pillugit takussutissat tabelit
ataasiakkaat ataanni nassuiarneqarput.
2014-imiit
2023-mut unnerluussinerit amerlassusaat sulianut tamanut kisinneqarput
kisitsisaataasivimmilu tabelinut pingasuni politeeqarfinnut pinerlussimanerillu
suussusiisa ilisarnaataannut immikkoortiterinermi ”Unioqqutitsinerup suussusaa”-ni
takuneqarsinnaallutik.
Immikkoortiterinerit
Immikkoortiterinermi
Politeeqarfik aamma pinerlussimanerup ilisarnaataa atorneqarput.
Kisitsisaataasivimmi tabelini takukkit. Pinerlussimanerit suussusaat
ataasiakkaarlugit immikkoortiterinernilu, pinerlussimanerit suussusaannik
arlalinnik assigiinngitsunik imaqarsinnaasuni, ataatsimut
kisinneqarsinnaasunngorlugit kiisalu sammisani pingasuni; Pinerluttulerinermi
inatsimmi, immikkut inatsisini allani Angallannermilu suliani ilanngullugit
aamma ataatsimut kisinneqarsinnaasunngorlugit ataqatigiimmik
aaqqissuunneqarput.
Pinerluutigineqarsimasut
ilisarnaataat Politiinit atuutsinneqartut Naatsorsueqqissaartarfimmit
atorneqarpoq, 2023-mili Politiinit suli atorneqartunik ilisarnaatinik allanik
assigiinngitsunik tapeqarput.
Naatsorsueqqissaartarfik
pinerluutigineqarsimasunut ilisarnaatit nalunaarsuutaannik
saqqummersitsisanngilaq, tamanni sulissutigineqarpoq. Pinerluutigineqarsimasut
ilisarnaataannik saqqummiussineq pisariulluinnartussaavoq, ukiut tamaasa
pinerluutigineqarsimasut ilisarnaataat unnerluussinertaqanngitsut
amerlasarmata. Taamaattumik oqimaaqatigiissaakkamik amerlavallaanngitsunik
ikippallaanngitsunillu immikoortiterinernik imalimmik suleriaatsimik
nassaartoqarpoq.
Assersuutigalugu
”Ikuallatsitsineq” pinerluutigineqarsimasup ilisarnaataanik ”97321”-mik
ilisarnaateqarpoq, kisitsisaataasivimmilu ”Unioqqutitsinerup suussusaa”-ni
”Ikuallatsitsisimanertut” aamma immikkoortinneqarsimalluni, taamatullu
”pinerluttulerinermi inatsimmi” immikkoortiterinermiilluni. Pinerluttulerinermi
inatsit 23-nik ”Unioqqutitsisimanerit suussaannik” immikkoortiterinernik
imaqarpoq taakkulu ataatsimut kisinnerinut ”Katillugit” toqqarneqarsinnaalluni.
Kisitsisaataasivimmi tabelini pingasuni immikkoortitikkanik katiterinermi
siornatigut Politiinit Naatsorsueqqissaartarfimmiillu immikkoortitereriaatsit
ilaatigut atorneqarput.
Annertunerusumik
paasisaqarusuttunut Per Lyster Pedersen pely@stat.gl
atorlugu attavigineqarsinnaavoq.