Toqusut
2021-mi inuit 531-t toqusimapput. 2020-mi toqusunit 10-nik amerlanerullutik. Tabel 3-mi takuneqarsinnaavoq kommunini toqusut amerlassusaat, inunngorfik suiaassuserlu malillugit.
Tabelit 3, Toqusut ukiut inunngorfii malillugit
| Angutit | Arnat | Katillugit | Angutit | Arnat | Katillugit | Angutit | Arnat | Katillugit | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hele landet | 268 | 228 | 496 | 28 | 4 | 32 | 298 | 233 | 531 |
| Kommune Kujalleq | 50 | 39 | 89 | 6 | 0 | 6 | 56 | 39 | 95 |
| Kommuneqarfik Sermersooq | 84 | 73 | 157 | 14 | 2 | 16 | 99 | 75 | 174 |
| Qeqqata Kommunia | 42 | 39 | 81 | 3 | 1 | 4 | 45 | 40 | 85 |
| Kommune Qeqertalik | 41 | 35 | 76 | 2 | 0 | 2 | 43 | 35 | 78 |
| Avannaata kommunia | 51 | 42 | 93 | 3 | 1 | 4 | 55 | 44 | 99 |
Kisitsisaataasivimmi tabeli takuuk
Titartakkami 7-imi toqusut 531-t ukiut inunngorfii malillugit agguataarneqarput. 2021-mi januaarip aallaqqaataani inuit 49-t 90-inik sinnerlugilluunniit ukiullit Kalaallit Nunaanni najugaqarput. Kalaallit Nunaanni inunngorsimasut 100-nillu ukioqalersimasut amerlassusaat assaat marluinnaat atorlugit kisinneqarsinnaapput.
Meeqqat ukiuni inuuffigisaminni siullerni tallimani toqusut quliupput, tamanna titartakkami 12-mi takutinneqartutut meeqqat toqusarnerannut kisitsinermi tunngaviliivoq.
Kisitsisaataasivimmi tabeli takuuk
Kisitsisaataasivimmi tabeli takuuk
FN-ip nunarsuarmi piujuaannartitsinissamut anguniagaanni 3.2.1-imi 2030 nallertinnagu meeqqat toqusarnerat meeqqat 1000-ugaangata 25-nut annikillisinniarneqarpoq. 2021-mi meeqqat 1000-ugaangata 14,1-it toqusarsimapput.
FN-ip nunarsuarmi piujuaannartitsinissamut anguniagaanni 4.3.4-mi nappaatinik tuniluunnartunik toqquteqarsimanngitsut appartinniarnissaat anguniarneqarpoq. Inuit allattorsimaffiini takuneqarsinnaaneq ajorpoq suna toqqutigineqarsimanersoq. Nunatsinni Nakorsaaneqarfimmi toqussutaasimasut nalunaarsugaatigineqarput.
Innuttaasut pillugit kisitsisitigut paasissutissat CPR-imit tigusanit tunngaveqarput. Toqusut ilaat kingusiinnakkut aatsaat CPR-imut nalunaarutigineqartarput. Tamanna pissutaalluni ukiut tamaasa, ukiup siuliani toqusimasut ukiumut pineqartumut ilanngunneqartarput. Assersuutigalugu 2021-mi toqusimasut 531-t akornanni 12-it 2021 sioqqullugu toqusimasuupput. Kisianni 2021-mi toqusimasut suli nalunaarutigineqarsimanngitsut arlaqartut kingusinnerusukkut aatsaat ilanngunneqarumaarput.Toqusoqartillugu pinngitsoornani toqunermut uppernarsaatiliortoqartarpoq, taassuma assilinera Nunatsinni Nakorsaaneqarfimmut nassiunneqartarpoq. Nunatsinni Nakorsaaneqarfimmi toqunermut uppernarsaatit toqussutaasimasunut immikkoortiterneqartarput. Tassani ukununnga immikkoortiterneqartarlutik; ‘pissusissamisoortumik toqusut’, imminortut, toqutaasut aamma ajunaartut, pissusissamisoortumik toqusut pinnagit toqussutaasut ilanngullugit immikkoortiterneqartarput. Ukioq qaangiukkaangat Sundhedsdatastyrelsemut nassiunneqartarput, taakku nunani tamalaani immikkoortiterivimmut (ICD-10) paasissutissat ingerlateqqittarpaat. Sundhedsdatastyrelseimi immikkoortiterinerit sivisuumik pisarput, taamaattumik toqussutaasimasut ukiut arlalialuit kingusinaarlutik aatsaat saqqummersinneqartarput.
2021-miit Naatsorsueqqissaartarfimmit aamma Nunatsinni Nakorsaaneqarfimmit siusinnerusukkut suliaqartarsimaneq assigalugu suliaqartaleqqipput. Nalunaarsuutit sanilliunneqarlutik, taamaasilluni toqusut pillugit kisitsisitigut paasissutissat pitsaanerusumik suliarineqartalerlutik. Tabelimi 4-mi takuneqarsinnaapput toqusut Naatsorsueqqissaartarfimmit aamma Nunatsinni Nakorsaaneqarfimmit nalunaarsorneqarsimasut. 2021-mi Naatsorsueqqissaartarfiup naatsorsorsimavaa 531=521+10 toqusimasut, Nunatsinni Nakorsaaneqarfiup 532=521+11 naatsorsorsimagaa.
Table 4, Deaths as registered by Statistics Greenland an The National Bord of Health. 2021
| 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Grønlands Statistik, Landslægeembedet | 431 | 423 | 434 | 430 | 457 | 499 | 482 | 506 | 485 | 521 |
| Landslægeembedet | 11 | 16 | 17 | 14 | 11 | 1 | 2 | 5 | 3 | 11 |
| Grønlands Statistik | 28 | 21 | 27 | 42 | 29 | 0 | 5 | 42 | 37 | 10 |
Kisitsisaataasivimmi tabeli takuuk
Tabel 5-imi toqqutaasut amerlassusaat takuneqarsinnaapput, taakku kisitsisaataasivimmi tabelimi SUNLDM1 sukumiinerusut takuneqarsinnaapput, taakku suiaassutsinut, ukioqqortussutsinut, inunngorfinnut aamma najugaqarfinnut piffissamut 1990-imiit 2021-mut immikkoortiterneqarsinnaapput.
Table 5, Deaths by Manner of Death. 2021
| 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Katillugit | 442 | 439 | 451 | 444 | 468 | 500 | 484 | 511 | 488 | 532 |
| Naliginn. toq. | 378 | 360 | 381 | 366 | 384 | 426 | 421 | 427 | 417 | 445 |
| Ajunaarneq | 15 | 23 | 15 | 23 | 28 | 25 | 14 | 32 | 24 | 25 |
| Imminorneq | 35 | 45 | 46 | 34 | 49 | 41 | 44 | 46 | 41 | 48 |
| Toqutsineq | 6 | 6 | 3 | 3 | 3 | 6 | 4 | 4 | 5 | 3 |
| Paasineqannqtsut | 8 | 5 | 6 | 18 | 4 | 2 | 1 | 2 | 1 | 11 |
Kisitsisaataasivimmi tabeli takuuk
Toqusoqartarnera
Innuttaasut akornanni toqusoqartarnerata ineriartorneranut uuttuutitut angutit arnallu inuuneqqortussusaat kisinneqarput. Inuuneqqortussuseq aamma agguaqatigiissillugu ukiunik inuuffinnik imaluunniit inoorlaanut piffissamik inuuffimmik taaneqartarpoq. Inuuneqqortussuseq ukiunut inuuffinnut tamanut kisinneqartarpoq, agguaqatigiissillugulu inuup piffissaq inuuffigisimasaa, ukiut x-it angusimasaatut nassuiarneqartarluni.
Kisitsinermi ukiut suiaassutsillu malillugit toqusoqartarnera tunngavigineqarpoq, tassanilu suli toqusimanngitsut missingersorneqartarput. Suli toqusimanngitsunut missingersuutit ukioqatigiiaani inoorlaat 1000-ugaangata toqusoqartarnera ersersittarpaat. Titartakkami 9-mi takutinneqarpoq Kalaallit Nunaanni inunngorsimasunut, Nuummi nunallu sinnerani, missingersuutit, suiaassuseq malillugu. Pingaartumik angutit Nuup avataani najugallit inuusuttuaraanerminniilli ukiunik inuuffissanik amerlasuunik annaasaqartarput, ajunaarnerit imminornerillu pissutaallutik.
Kisitsisaataasivimmi tabeli takuuk
Kalaallit Nunaanni toqusoqartarnera, ukiumi kisitsiviusumi nalaatsornikkut peqquteqartumik sunniisinnaasut minnerutinniarlugit, piffissanut ukiunut marlukkaanut aamma tallimakkaanut kisinneqartarput. Nunanut allanut arlalinnut sanilliussiffigisartakkatsinnut naleqqiullugit, nalinginaasumik Kalaallit Nunaanni inunngorsimasut agguaqatigiissillugu sivikinnerusumik inuusarput, taamaattoq ukiut 20-t matuma siornarnit missiliorlugu ukiunik tallimanik sivisunerusumik. Aamma Kalaallit Nunaanni arnat agguaqatigiissillugu ukiunik sisamanik angutinit inuuneqqortunerupput. Innuttaasut inuuneqqortussusaat inunngorfiit malillugit agguataaraanni annertuumik assigiinngissuteqarput (Kalaallit Nunaanni imaluunnit avataani inunngorsimasut).
Titartakkami 10a-mi Nuummi/Nuup avataani Kalaallit Nunaanni inunngorsimasut 1999-imiit inuuneqqortussusaat takutinneqarpoq. Takuneqarsinnaasutut innuttaasut Nuummi najugallit pingajorarterutaannut agguaqatigiissillugu ukiut inuuffiit takinerusumik kisinneqarput. Titartagaq 10b malillugu angutit arnallu inuuneqqortussusaat North West Territories/Nunavummi inuuneqqortussutsit annertoqqatigaat.
Kisitsisaataasivimmi tabeli takuuk
